NEWID DY STORI
Edrychwch ar straeon ysbrydoledig pobl a gymerodd y cam cyntaf i droi eu bywydau o amgylch i adeiladu dyfodol gwell iddynt eu hunain, eu teulu a’u cymuned. Bu addysg oedolion yn allweddol i bob un o’u straeon llwyddiant ac yn rhaff bywyd i lawer. Cewch chithau eich ysbrydoli drwy glicio ar unrhyw un o’r delweddau islaw i ddarllen neu gweld eu stori. Dyma’r hyn y gall addysg oedolion ei wneud i chi, gallwch chithau newid eich stori hefyd.
Walid Musa Albuqai
Cafodd Walid Musa Albuqai ei fagu yn Syria ond cafodd ei orfodi i ffoi o’r wlad gyda’i wraig a’i dair merch ddeng mlynedd yn ôl…
Darllen stori WalidWalid Musa Albuqai
Cafodd Walid Musa Albuqai ei fagu yn Syria ond cafodd ei orfodi i ffoi o’r wlad gyda’i wraig a’i dair merch ddeng mlynedd yn ôl oherwydd y rhyfel. Roedd wedi gweithio ar fferm pan oedd yn ifanc ac wedyn fel rheolwr warws a gweithiwr ffatri ond roedd wedi’i chael yn anodd cael swydd barhaol oherwydd y rhyfel parhaus.
Dywedodd Walis: “Oherwydd y sefyllfa yn Iwerddon, Libanus a Syria, rhoddodd y Cenhedloedd Unedig y dewis i deuluoedd fel ni i symud i Brydain. Ni wnaeth pawb symud, ond penderfynodd fy nheulu a finnau mai dyma’r peth iawn i’w wneud. Dywedwyd wrthym y byddem yn symud i Abertawe ac roeddwn i’n edrych ymlaen oherwydd nad oeddwn erioed wedi bod yng Nghymru o’r blaen. Rwyf wrth fy modd yma oherwydd y bobl a’r traethau hardd. Mae’n ddinas gyfeillgar iawn ac rwy’n ddiolchgar iawn mod i wedi dod o hyd i waith.”
Ychydig iawn o Saesneg oedd gan Walid pan gyrhaeddodd Abertawe. Roedd yn cael anhawster gyda gramadeg sylfaenol a strwythur brawddegau felly dechreuodd astudio Saesneg Lefel Mynediad 1 Saesnig fel Ail Iaith (ESOL) yng Ngholeg Gŵyr Abertawe.
“Prin iawn oedd fy Saesneg pan symudais i Brydain gyntaf. Fe wnaeth fy ngweithwyr cymorth roi llawer o help i mi ac fe wnes wirfoddoli mewn siop elusen i ymarfer fy Saesneg a dechrau gwneud ffrindiau gyda phobl yn y gymuned leol”, meddai.
Drwy fynychu dosbarthiadau yn rheolaidd, astudio tu allan i’r dosbarth a manteisio ar gyfleoedd i ymarfer siarad Saesneg, gallodd Walid ddatblygu ei sgiliau iaith. Manteisiodd hefyd ar adnoddau ar-lein yn cynnwys gwersi gramadeg ac apiau i barhau i ddysgu tu allan i’w ddosbarthiadau.
“Mae fy merched yn 13, 9 a 6 oed. Maent yn mynd i ysgolion cyfrwng Saesneg ac maent hefyd wedi fy helpu i wella fy Saesneg. Maen nhw, ynghyd â fy ngwraig, yn fy ysbrydoli bob dydd ac maent wedi fy annog i wireddu fy mreuddwydion.
Mae Walid nawr wedi gorffen ESOL Lefelau 1 a 2 a gwnaeth cais am nifer o swyddi, yn cynnwys swydd gyrru bws gyda FirstBus. Roedd ei angerdd am yrru a’i sgiliau iaith yn amlwg iawn yn ei gyfweliad, a chafodd y swydd.
“Rwyf wrth fy modd yn gweithio fel gyrrwr bys. Yn ymarferol, nid oedd yr arholiad yn rhy anodd ond roedd y prawf damcaniaeth yn anodd. Fyddwn i ddim wedi medru gwneud y cyfweliad heb fy sgiliau mewn Saesneg. Cefais fy ngyrfa diolch i’r dosbarthiadau hynny.”
Mae Walid yn awr yn edrych i’r dyfodol ac yn gobeithio cwblhau ESOL Lefel 3 cyn ail-hyfforddi fel hyfforddwr gyrru. Dywedodd, “Byddwn yn hoffi annog pobl eraill i ddychwelyd i ddysgu a gwireddu eu huchelgais, pa bynnag mor heriol y gall ymddangos. Fy nghyngor yw gweithio’n galed a peidio byth rhoi lan. Does dim yn amhosibl os ewch amdani. Rwy’n gyffrous wrth feddwl i ble aiff fy nhaith â fi wrth i mi barhau i wneud fy ffordd tuag at fy nodau a gwneud gwahaniaeth i’r gymuned.”
Rachel Parker
Cafodd Rachel Parker ei geni i fywyd cartref cythryblus gyda rhieni oedd yn gaeth i alcohol a heb fawr o gefnogaeth bryd hynny ar gyfer…
Darllen stori RachelRachel Parker
Cafodd Rachel Parker ei geni i fywyd cartref cythryblus gyda rhieni oedd yn gaeth i alcohol a heb fawr o gefnogaeth bryd hynny ar gyfer ei datblygiad a’i haddysg. Ar ôl iddi fynd i ofal, gadawodd yr ysgol yn ifanc a chanfod dihangfa mewn cyffuriau ac alcohol. Ar ôl blynyddoedd o gaethiwed, mae Rachel bellach yn lân ac ar ei ffordd i gyflawni ei breuddwyd o ddod yn gwnselydd.
Esboniodd Rachel: “Roedd cyffuriau ac alcohol yn mynd â fi allan o fy realaeth ond roedd yn atal fy nhwf ac yn cyfyngu fy mhotensial”. Daeth Rachel yn fam ifanc yn 18 oed pan anwyd ei merch Holly, a gafodd ei geni yn ddall a gydag anableddau difrifol eraill. Roedd yn anodd iddi roi lefel y gofal roedd Holly ei angen tra’i bod hi ei hun yn gaeth. Ar ôl colli gwarchodaeth o Holly aeth bywyd Rachel ar chwâl, gyda’i chaethiwed yn drech.
Er ei chaethiwed, roedd Rachel yn breuddwydio am yrfa lle medrai helpu eraill. Roedd yn edmygu ei chwnselwyr ar gamddefnyddio sylweddau. “Ar hyd fy nhriniaeth fe fyddwn yn aml yn meddwl, pe gallwn aros yn lân, efallai y gallwn wneud eu gwaith nhw ryw ddydd.”
Sylwodd Rachel fod pobl yn ei chael yn agos atynt ac y byddent yn mynd ati yn gyson am eu problemau, a’i bod bob amser yn rhoi amser i wrando. “Gwaetha’r modd, nid oeddwn mewn unrhyw sefyllfa i hyfforddi i ddod yn gwnselydd pan oeddwn yn gaeth fy hun”, esboniodd.
Flynyddoedd wedyn, unwaith y gallodd Rachel ddod yn lân ac aros yn sobr, gallodd ddechrau meddwl am hyfforddi a throi ei bywyd o gwmpas. Mae’n cofio: “Wnes i ddim erfyn ar fy nghwnselydd i fy helpu i fynd i rehab nes y deallais fod fy ffordd o fyw yn fy lladd. Diolch byth, fe wnaeth ddod o hyd i’r cyllid ac rwy’n credu iddi achub fy mywyd.”
Yn 2017 dechreuodd hyfforddi gydag Addysg Oedolion Cymru. Dywedodd Nicola Holmes, a enwebodd Rachel am y wobr: “Mae stori Rachel yn un o benderfyniad, ymroddiad a thwf personol. Mae wedi cael llawer o broblemau yn ystod ei thaith, a chafodd weithiau ddyddiau pan oedd yn amau hi ei hun. Eto nid wyf erioed wedi cwrdd â rhywun oedd mor benderfynol i wneud newid, nid yn unig ar gyfer ei dyfodol ei hun ond hefyd ar gyfer pawb sydd angen cefnogaeth yn union fel yr oedd hi yr holl flynyddoedd hynny yn ôl.”
Nawr, yn sobr ers naw mlynedd, bu Rachel yn gwnselydd cymwysedig am flwyddyn, ar ôl cwblhau dros 100 awr o gwnsela i ennill ei diploma. “Roedd cymhwyso yn deimlad swreal, roeddwn ar ben fy nigon ac mor falch o fi fy hun,” meddai Rachel.
Mae’n gweithio’n rheolaidd ar linell gymorth Narcotics Anonymous, a dywedodd “Rydw i eisiau cwnsela pobl oherwydd mod i eisiau rhoi yn ôl, dydw i ddim eisiau bod yn niwsans i gymdeithas.”
Fe wnaeth ffydd Rachel ei chadw’n gryf drwy’r holl golledion a ddioddefodd, yn cynnwys marwolaeth ei march Holly ddwy flynedd ar ôl iddi ddod yn sobr.
Symudodd ymlaen drwy ei diplomâu Lefel 2 a 3, ac mae wedi gohirio astudio am ddiploma Lefel 4 tra’i bod yn cymryd amser i drin ei chyflyrau iechyd. Mae’n parhau’n eiriolydd cryf dros addysg oedolion, gan ddweud “Mae’n rhaid i chi fynd amdani a rhoi’r cyfle hwnnw i chi eich hun. Rydych yn mynd i gwrdd â phobl newydd, gwneud ffrindiau newydd a dysgu llawer amdanoch eich hun a’r byd o’ch cwmpas.”
John Gates
Mae John Gates, 82 oed, yn byw ym Maesteg ac yn dod o deulu o lowyr. Dechreuodd weithio yng Nglofa Coegnant pan oedd yn ddim…
Darllen stori JohnJohn Gates
Mae John Gates, 82 oed, yn byw ym Maesteg ac yn dod o deulu o lowyr. Dechreuodd weithio yng Nglofa Coegnant pan oedd yn ddim ond 15 oed a gweithiodd ei ffordd lan o fod yn löwr dan hyfforddiant i fod yn ffiter, i berson cymorth cyntaf a ‘dyn achub’.
Dywedodd John: “Gadewais yr ysgol heb unrhyw gymwysterau, a prin y gallwn i ddarllen nac ysgrifennu. Roeddwn eisiau profi i fi fy hun ac eraill y gallwn wneud rhywbeth o fy mywyd.
“Fe fues i’n gweithio dân ddaear am 19 mlynedd ond penderfynais wneud cais am swydd mewn canolfan hyfforddi ar ôl i fy ngwraig ddod yn bryderus am beryglon y swydd. Dim ond ar ôl i mi symud i’r ganolfan hyfforddi fel hyfforddwr cymorth cyntaf y gwnaeth pethau ddechrau newid i mi o ddifri.
“Fe astudiais gwrs sgiliau sylfaenol am ddwy flynedd a sylweddoli y gallwn wneud unrhyw beth os oeddwn yn mynd amdani. Fe es ymlaen i gael tair lefel O yng Ngholeg Penybont a chymhwyster mewn Cyfrifiadureg wnaeth fy ngalluogi i ddal ati i weithio am bum mlynedd arall. Arhosais fel rheolwr hyfforddi i lofeydd eraill pan wnaeth y ganolfan hyfforddi gau.”
Yn ystod ei gyfnod yn y gangen hyfforddi, astudiodd John am radd yn y Dyniaethau y Brifysgol Agored. Fe wnaeth hefyd sefydlu ei hunan fel brodiwr o fri a theithio’r byd i addysgu ac ysbrydoli eraill.
Meddai: “Pan roeddwn yn tyfu lan, roedd fy mam a chymdogion o amgylch yn gwnïo ac yn gweu. Roeddwn yn ddiflas iawn ac yn brin o arian yn ystod y streiciau yn y saith-degau felly fe benderfynais roi cynnig ar frodwaith.
“Fe wnes ddechrau cwblhau citiau a sylweddoli y gallwn wella’r cynlluniau. Wrth i fy hyder dyfu, fe wnes ddechrau creu fy rhai fy hun. Fe fues ar gwrs edau aur yn Longleat House a gwneud cwrs preswyl ar frodwaith sidan Japaneaidd. Fe wnes hyd yn oed wneud y brodwaith ar gyfer gwisgoedd priodas fy nwy ferch ac wedyn wisgoedd bedyddio fy wyrion.
Dechreuodd John ar gwrs hyfforddi athrawon TAR dwy flynedd a bu’n gweithio mewn addysg anghenion arbennig. Cwblhaodd ei TAR yn 1998, yr un flwyddyn ag yr enillodd wobr Dysgwr y Flwyddyn.
“Yn ystod Wythnos Addysg Oedolion 2000, gofynnwyd i mi roi araith i groesawu ymwelwyr rhyngwladol i’r Millennium Dome yn Llundain. Dechreuais sgwrsio gyda dyn oedd yn digwydd bod yn Weinidog Addysg yn Awstralia ac fe wnaeth fy ngwahodd i fynd i Awstralia i siarad am fy mhrofiad o golli fy ngwaith oherwydd bod y pyllau glo a’r melinau dur yn cau draw yno”.
Aeth y gair ar led ac ers hynny gwahoddwyd John i siarad mewn cynadleddau yn Norwy ac yn CONFINTEA VI Brasil. Siaradodd ddwywaith yn y Senedd yn Llundain, yn ogystal â nifer o weithiau yn Senedd yr Alban ac yn Senedd Cymru fel llysgennad dysgu byd-eang.
“Rwy’n cael llawer o bleser wrth siarad gyda phobl eraill a’u hysbrydoli. Y peth pwysicaf un am fy stori yw faint rwyf wedi mwynhau dysgu. Mae addysg yn antur; pan ydych yn camu lawr y llwybr hwnnw wyddoch chi byth lle bydd yn mynd â chi”, meddai John.
“Mae wedi mynd â fi o amgylch y byd ac i leoedd na fyddwn byth wedi medru fforddio mynd iddyn nhw, ond y budd mwyaf un yw hyder. Mae drysau yn agor ac yn cau, ond pan mae drws yn agor, mae gennyf yr hyder i gerdded drwyddo.”
Mewn blynyddoedd mwy diweddar daeth John yn Gadeirydd Men’s Shed, elusen sy’n anelu i drin problemau iechyd corfforol a iechyd meddwl dynion.
Dywedodd John: “Cafodd Men’s Shed ei ddechrau yn Awstralia i fynd i’r afael â hunanladdiad yn yr outback. Gan sylwi ar gynnydd tebyg ym Mhen-y-bont ar Ogwr, fe wnaethom benderfynu troi yr hyn oedd wedi bod yn glwb i gyn-aelodau’r lluoedd arfog yn Men’s Shed a chwrdd bob dydd Iau am ddishgled o de, cinio a siarad am wahanol brosiectau a phynciau. Mae hefyd yn gyfle i ddynion ddatblygu eu sgiliau a theimlo yn rhan o’r gymuned.”
“Ers ei gyflwyno, rydym wedi dechrau gweithio gyda Carchar Parc. Mae bellach Men’s Shed yn y carchar ei hun a gafodd ei dderbyn dan yr un ymbarél. Rwy’n ymweld yn gyson ac yn mwynhau’r sesiynau.”
Fatma Al Nahdy
Pan ddaeth Fatma Al Nahdy i Brydain o Yemen yn 2015, nid oedd ganddi unrhyw Saesneg ac nid oedd erioed wedi bod yn yr ysgol…
Darllen stori FatmaFatma Al Nahdy
Pan ddaeth Fatma Al Nahdy i Brydain o Yemen yn 2015, nid oedd ganddi unrhyw Saesneg ac nid oedd erioed wedi bod yn yr ysgol oherwydd y rhyfeloedd parhaus a’r sefyllfa gythryblus yn Yemen. Roedd Fatma yn rhugl mewn dwy iaith ond wyddai hi ddim sut i ddarllen nac ysgrifennu.
Ganwyd ei mab yn weddol fuan ar ôl iddi gyrraedd ac roedd yn benderfynol i sicrhau gwell bywyd iddo. Felly pan gafodd gynnig cyfle i gofrestru ar gwrs Saesneg fel Ail Iaith (ESOL) yn Coleg Cambria, roedd yn nerfus ond yn edrych ymlaen at her newydd. Dim ond bum mlynedd yn ddiweddarach, mae Fatma wedi gorffen ESOL yn ogystal â Diploma Lefel 2 mewn Sgiliau ar gyfer Astudio Pellach a chwrs Lefel 3 Mynediad i Addysg Uwch. Pasiodd TGAU mewn mathemateg a Saesneg ac mae wedi dal ati i ehangu ei gwybodaeth drwy gofrestru ar gyrsiau ECDL, Cymraeg i ddechreuwyr a dehongli. Nod Fatma bob amser fu dod yn nyrs. Cafodd ei derbyn yn ddiweddar i wneud gradd nyrsio ym Mhrifysgol Bangor.
I Fatma, roedd dysgu Saesneg yn rhan hanfodol o setlo a dechrau ar ei bywyd newydd yng Nghymru. Dywedodd: “Roeddwn yn nerfus yn mynd i’r dosbarth cyntaf. Gwyddwn y byddwn yn cwrdd â llawer o bobl newydd ac roeddwn yn swil iawn i ddechrau. Ond roedd yn ddosbarth hyfryd. Fe wnaeth fy nhiwtoriaid fy helpu i weld yr hwyl mewn dysgu ac ar ôl mis neu ddau dechreuais deimlo’n fwy cartrefol a hyderus. Roedd dysgu Saesneg yn golygu y gallwn fynd allan ac adeiladu cysylltiadau gyda’r Gymuned.
Yn ogystal â her dysgu pethau newydd, caiff Fatma ei hysgogi gan ei dymuniad i’w mab gael bywyd gwell. “Nawr rwy’n gallu siarad, darllen, ysgrifennu a deall Saesneg yn dda iawn, rwy’n gallu darllen llythyrau ar fy mhen fy hun, mynd at y meddyg teulu heb neb i gyfieithu a chefnogi fy mab gyda’i waith ysgol.
Ychwanegodd: “Fy mab yw fy nghymhelliant a fy ysbrydoliaeth. Roedd dysgu yn ystod y pandemig yn anodd oherwydd fy mod hefyd yn gyfrifol am ei addysg gartref ac yn gofalu amdano. Nid dysgu o bell yw fy hoff ffordd o ddysgu, ond rwy’n gwneud yn iawn. Rwyf bob amser wedi eisiau bod yn nyrs, mae’r holl gyrsiau a wnes hyd yma wedi fy helpu i gyrraedd y nod honno. Nid yw wedi bod yn rhwydd, ond ryw’n awr yn nes nag erioed i gyflawni fy mreuddwyd. Fedra i ddim aros i ddechrau fy ngradd nyrsio y flwyddyn nesaf. Rwy’n ddiolchgar iawn i fod ble’r ydw i a hoffwn ddiolch i fy nhiwtoriaid am fy helpu i gyrraedd yno. Fe wnaethant ddweud wrthyf fy mod yn ddeallus; doedd neb erioed wedi dweud hynny wrthyf yn fy hoff fywyd. Fe wnaethant fy nghymell i ddal ati ar fy nhaith i nyrsio,
“Pan gyrhaeddais Gymru, wyddwn i ddim am yr help oedd ar gael i mi. Rydw i wedi aros mewn cysylltiad gyda’r merched wnaeth fy helpu ac maen nhw fel teulu yn awr, mae gan fy fab ddwy ‘nain am byth’. Fy nghyngor i unrhyw un arall sy’n ystyried dilyn cwrs fel oedolyn yw trefnu eich amser a chanolbwyntio ar eich nod – addysg yw’r allwedd i fywyd.”
John Spence
Dechreuodd John ei daith ddysgu gyda'r Brifysgol Agored yn 2010, a graddiodd saith mlynedd yn ddiweddarach gyda gradd BSc (Anrh) mewn Gwyddorau Iechyd, cyflawniad sydd…
Darllen stori JohnJohn Spence
Dechreuodd John ei daith ddysgu gyda’r Brifysgol Agored yn 2010, a graddiodd saith mlynedd yn ddiweddarach gyda gradd BSc (Anrh) mewn Gwyddorau Iechyd, cyflawniad sydd yn cael ei ddisgrifio ganddo fel “cyflawniad mwyaf rhyfeddol fy mywyd.” Roedd John wedi cael trafferth yn dysgu yn yr ysgol. Roedd ganddo ddyslecsia difrifol ac ADHD, a dywedwyd wrtho “y byddai’n fethiant, ac nad oedd yn haeddu cael ei addysgu gydag eraill”. Meddai, “Roeddwn i’n cael fy ngwneud i deimlo ac i edrych yn dwp drwy’r amser. Roeddwn yn cael fy ngwneud yn destun sbort gan fy athrawon, ac yn cael fy mychanu o flaen plant eraill. Cefais fy ngwneud i sefyll ar gadair a darllen o flaen y dosbarth. Fe wnaethon nhw esiampl ohonof, heb sylwi fy mod i wir angen help. Cafodd fy hyder ei chwalu, a dechreuais ddatblygu atal dweud.” Ymunodd John â’r fyddin ar ôl gadael yr ysgol, a gwasanaethodd fel Comando y Fyddin yn Irac ac yn Affganistan. Cafodd ei wthio i’w gyfyngiadau corfforol, a chafodd fywyd milwrol llwyddiannus, ond fe barhaodd i frwydro gyda’r demoniaid personol oedd wedi cael eu plannu yn ei blentyndod. Nid oedd erioed wedi dweud wrth unrhyw un nad oedd yn gallu darllen nac ysgrifennu. Dim ond pan adawodd y Fyddin yn 2000, a phan oedd yn gweithio fel Parafeddyg ar y Môr, y cafodd ei gyfrinach ei darganfod. “Roeddwn i’n arfer dysgu popeth ar gof. Mae’r fyddin yn gorfforol iawn, felly roedd hi’n hawdd cuddio. Ond roeddwn i’n gwybod bob amser y buaswn i’n ofnadwy mewn arholiad. “Sylwodd ei hyfforddwr fod rhywbeth yn bod, a dywedodd wrtho ei fod yn ddigon clyfar i barhau â’i freuddwyd i gael gyrfa mewn meddygaeth – ac anogodd ef, yn 34 oed, i ailymuno â’r byd addysg. Roedd John yn nerfus iawn, ond gwnaeth ymholiadau gyda’r Brifysgol Agored. Cafodd asesiadau ar gyfer dyslecsia eu gwneud a gyda chefnogaeth tiwtoriaid, gwnaeth gynnydd da. Yna, cafodd ei ddiagnosio gydag anhwylder gweledol sy’n gysylltiedig â dyslecsia. Er ei fod angen cymryd mwy o amser i ddarllen trwy lyfrau testun a chwblhau aseiniadau, daliodd John ati, gan fuddsoddi amser ac ymdrech i feistroli technoleg gynorthwyol. Roedd gweithio oddi ar y tir yn cyflwyno heriau ychwanegol yn ystod amseroedd arholiadau, ond llwyddodd i oresgyn y rhain drwy recriwtio Capten y Llong i weithredu fel goruchwyliwr! Roedd y diwrnod graddio yn ddiwrnod emosiynol dros ben. “Does dim geiriau i ddisgrifio’r ymroddiad, yr amynedd a’r anogaeth a gefais gan fy nhiwtoriaid. Dechreuais gyda nhw fel milwr wedi torri, ond nawr, ar ôl siwrnai hir, ‘dwi wedi symud ymlaen, a dwi’n rhedeg fy nghwmni meddygol fy hun. ” Erbyn hyn, mae John yn uwch swyddog meddygol sy’n teithio’r byd, ac sy’n gyfrifol am iechyd criw o 150 o bobl ac am redeg ei fusnes meddygol ei hun, o’r enw PATRONAS Rescue International. Mae ei fusnes wedi’i seilio ar yr egwyddor o gefnogi eraill, addysgu gofal brys cyn mynd i’r ysbyty i dimau o feddygon, a darparu
Rhiannon Norfolk
Roedd cael y cyfle i ddysgu Cymraeg yn factor allweddol ym mhenderfyniad Rhiannon Norfolk i symud yn ôl i Gymru. Roedd wedi etifeddu ei chariad…
Darllen stori RhiannonRhiannon Norfolk
Roedd cael y cyfle i ddysgu Cymraeg yn factor allweddol ym mhenderfyniad Rhiannon Norfolk i symud yn ôl i Gymru. Roedd wedi etifeddu ei chariad at Gymreictod gan ei rhieni, sy’n hanu’n wreiddiol o dde Cymru ac arferai dreulio’u gwyliau bob haf yng Ngwynedd.
Fe ysbrydolodd y gwyliau teuluol hynny Rhiannon I astudio ym Mhrifysgol Bangor ble’r oedd wedi bwriadu dod yn rhugl yn yr iaith, ond oherwydd ei hamserlen brifysgol brysur bu raid iddi roi’r gorau i’w gwersi Cymraeg. “Fe es ymlaen gyda fy mywyd, fel mae rhywun yn gwneud, ond roedd Cymru bob amser yn teimlo fel adref ac roedd gen i’r hiraeth yma am yr iaith.”
Bu rhaid aros nes ei bod yn byw yn Wiltshire flynyddoedd yn ddiweddarach cyn i gyfarfyddiad hap a damwain arwain Rhiannon yn ôl i Gymru. “Gwelais boster am fand o’r enw Calan yn chwarae yn neuadd y dref yn Chippenham,” meddai. “Es draw yno ar fy mhen fy hun ac roeddwn i ar ben fy nigon. Fe deimlais gysylltiad enfawr gyda seiniau prydferth y Gymraeg a’r gerddoriaeth hudolus, a death hynny â rhywfaint o’r hyn oeddwn i wedi ei ddysgu yn ôl.”
Pan welodd swydd yn cael ei hysbysebu yn ei maes hi, sef gwerthuso yn y gwasanaeth iechyd, gwnaeth gais amdani, cafodd y swydd a symudodd i Gymru. Flwyddyn yn ddiweddarach mae bron wedi cwblhau cwrs Cymraeg lefel-sylfaen llwybr carlam yng Nghymuned Ddysgu Penarth.
“Roeddwn i’n teimlo’n nerfus iawn yn mynd yno ond cefais fy sicrhau y byddwn i’n gallu adeiladu ar y sgiliau Cymraeg oedd gen i’n barod, er eu bod nhw’n rhydlyd,” meddai. “Roeddwn i’n poeni y byddwn i mor bell ar ôl pawb arall gyda fy Nghymraeg elfennol iawn a finnau heb fod yn dysgu ers 13 blynedd, ond roedd yn wych. Roedd pawb mor groesawgar ac mae’n rhyfeddol gymaint mae rhywun yn ei gofio.”
Mae Rhiannon yn mynychu’r dosbarth am ddwyawr bob wythnos ochr yn ochr ag ysgolion dydd Sadwrn. Mae’n ymuno â grŵp darllen yng Nghanolfan Ddysgu Cymunedol i Oedolion Palmerston yn y Barri, ac wedi mynychu cwrs preswyl penwythnos gyda’i mam, Gill, sydd hefyd yn dysgu Cymraeg mewn dosbarthiadau yn agos at ei chartref yn Nhrefynwy.
Ar ôl cael canlyniadau rhagorol yn ei harholiad mynediad, mae Rhiannon nawr yn paratoi i sefyll ei hasesiad sylfaen. “Mae dysgu Cymraeg wedi bod yn bleser pur i mi, o’r diwedd rwyf wir yn teimlo ’mod i gartref,” meddai.
Mae Rhiannon yn dioddef o iselder, gorbryder a Syndrom Poen Rhanbarthol Cymhleth, sy’n golygu’i bod yn gorfod defnyddio ffon neu gadair olwyn ac yn achosi poen a blinder cyson.
Dywedodd Rhiannon: “Mae dod i ddosbarthiadau Cymraeg wedi gwneud wahaniaeth mawr i fy iechyd meddwl. Rwy’n mynd ar fy nghyflymder fy hun ac yn cymryd seibiant yn y dosbarth pan fydd angen. Mae dysgu’n rhoi strwythur i mi a lle i wneud ffrindiau. Mae wedi fy helpu i gadw fy ymennydd yn brysur a rhoi teimlad i mi o bwrpas a chyflawni. Roeddwn i wastad yn teimlo’n edifar i mi roi’r gorau i’r Gymraeg ac eisiau datrys hynny, ac rwy’n teimlo mor fodlon nawr fy mod wedi llwyddo.”
Dywedodd Suzanne Condon a enwebodd Rhiannon, “Mae’n amlwg fod dysgwyr eraill yn y dosbarth wrth eu bodd yn ymarfer gyda Rhiannon, mae hi’n wych am eu hannog i ddweud cymaint â allan nhw. Mae hi’n ddysgwraig gyda chenhadaeth ac yn ysbrydoliaeth i eraill.”
DAL ATI
I DDYSGU
Os ydych yn teimlo eich bod wedi cael eich ysbrydoli i newid eich stori, mae ein hymgyrch yn ffordd wych o ganfod mwy am y ffordd y gallwch ddysgu rhywbeth newydd a datblygu eich sgiliau. Porwch er mwyn dod o hyd i ystod o diwtorialau a chyrsiau am ddim fel y celfyddydau, ieithoedd, sgiliau digidol, pobi, mathemateg, ysgrifennu creadigol a llawer mwy!
CYMRU’N GWEITHO
Dysgu sgiliau newydd adechrau’r bennod nesaf
Mae Cymru’n Gweithio yn wasanaeth newydd sy’n galluogi unrhyw un dros 16 oed ledled Cymru i gael mynediad i gyngor ac arweiniad arbenigol i’ch helpu i oresgyn rhwystau a all fod yn eich wynebu i fynd i waith.
Felly p’un ai ydych angen help i chwilio am swyddi, ysgrifennu CV, paratoi ar gyfer cyfweliad, canfod lleoliad gwaith, dysgu sgiliau newydd, deall hawliau dileu swydd, cefnogaeth gofal plant, meithrin hunanhyder, neu hyd yn oed ble i droi iddo nesaf, dyma’r lle cywir i gael yr help rydych ei angen.